یکی از دو پرسش پرتکراری که این روزها از جامعهی روانشناسی در ایران پرسیده میشود این است که:
چرا حقویزیت اغلب درمانگران، بالاتر از حقویزیت پیشنهادیِ سازمان نظام روانشناسی است؟
چرا درمانگری که ساکن ایران است، برای مراجعی که خارج از ایران زندگی میکند، فاکتور دلاری صادر میکند؟
در این نوشته، ما بهدنبال پاسخگویی از جانب تمام درمانگران ایران نیستیم. بعضی از درمانگران به این دو سؤال، پاسخهایی میدهند که در تیم مدیریتی قرار، اعتبار بالایی ندارد. برای مثال، برخی از درمانگران دلیل میآورند که اگر مراجعِ خارج از ایران بهصورت ریالی پرداخت کند، چون به دلار عدد بسیار پایینی میشود، حتی مثال میزنند که بهاندازهی پول یک قهوه میشود، مراجع جلسات درمان را جدی نمیگیرد. ما در تیمِ قرار، اعتبار بالایی برای این دلیل قائل نیستیم. بالاترین وزن برای اینکه یک مراجع اتاق درمان را جدی بگیرد، خودِ درمانگر است، نه پولی که مراجع به درمانگر میدهد.
برای همین، در این فرصت، ما فقط دلایلی را ذکر میکنیم که در تیم تصمیمگیران قرار باعث شده تا هم حقویزیت درمانگران قرار بالاتر از حقویزیت پیشنهادیِ سازمان نظام روانشناسی باشد و هم درمانگران، برای مراجعانِ خارج از ایران، فاکتور دلاری صادر کنند.
یک) داشتن مدرک دانشگاهیِ مرتبط، مانند ارشد و دکترا و شماره نظام روانشناسی معتبر، ضروری است ولی کمترین اهمیت را دارد. از مهمترین پیششرطهای ورود به قرار، داشتن صلاحیتهای لازمِ بینالمللی است. درمانگرها ضروری است تا دورههای خاصی را در رزومهشان داشته باشند. این دورهها بهخاطر ماهیت بینالمللیشان، دلاری و یورویی است و گاهی تا به دو هزار دلار میرسند. این دورهها یکباره نبوده و درمانگرها برای بهروز نگهداشتن خود، لازم است تا بهصورت ماهیانه، فصلی و سالیانه، در بسیاری از این دورهها شرکت کنند.
دو) مهمترین مفهوم در روانشناسی، سوپرویژن است. یک رواندرمانگر بدون جلسات سوپرویژن، صرفاً یک فردِ عادیست که به خواندنِ کتابهای روانشناسی علاقه دارد. سوپرویژن چیست؟ درمانگرها بهصورت هفتگی و گاهی تا سه بار در هفته، با یک استاد راهنما جلسه میگذارند تا آن استاد راهنما، در مسیر درمانگر شدن، کمکشان کند. برای مثال، راجع به جلساتِ درمانشان به آنها بازخورد میدهد تا در جلسهی بعدیِ درمانشان پیشرفت کنند. ما در فضای فارسیزبان، کمتر از صد یا خوشبینانه، کمتر از دویست سوپروایزر معتبر داریم. از طرف دیگر، جلسات سوپرویژن بسیار پیچیده و پرفشار است و بسیاری از سوپروایزرهای فارسیزبان نیز مهاجرت کردهاند. به همین دلیل، هزینهی جلسات سوپرویژن بسیار بالاست و گاهی به پانصد تا هزار دلار بهصورت ماهیانه میرسد.
سه) درمانگرها در قرار، با تعداد کمی مراجع در هفته جلسه دارند. درمانگری که در هفته زیاد مراجع میبیند، یک درمانگر خسته است که وقتی برای تفریح و مطالعه ندارد و درمانگر خسته، یک درمانگر خطرناک است.
بسته به جایگاهی که هر درمانگر در قرار دارد، هفتاد تا صد درصد از هزینههایی که برای حرفهشان پرداخت میکنند، به دلار است. برای همین، ما این حق را تمامقد برای درمانگرهای خود قائلیم و این را برایشان تسهیل میکنیم تا خود را به جریان جهانی رواندرمانی وصل کنند. به درمانگران دوزبانهی قرار، مراجعانی از چین تا آمریکا ارجاع داده میشود و فضای بینالمللی قرار فقط مخصوص فارسیزبانان نیست. برای مثال، هزینهی جلسات تراپی در استرالیا ۳۲۰ دلار استرالیا بهازای هر جلسه است که بیمه گاهی تا ۶۰ درصد آن را پوشش میدهد. برای همین هزینهی ۴۹ دلار آمریکا برای ساکنان انگلیسیزبانِ استرالیا بسیار منصفانه است.
ما به این غریزهی طبیعی باور داریم که هم کسی که دریافتکنندهی یک سرویس است و هم کسی که ارائهدهندهی سرویس است، میخواهند که پولی که دریافت یا پرداخت میکنند منصفانه باشد. با جدیت باور داریم که قرار، یکی از حرفهایترین بسترهای فارسیزبانِ سلامت روان است که با حساسیتِ سه شخصیت برجسته مدیریت میشود: حامد فتاحیان، روانشناس در آمریکا؛ جواد فروزان، روانشناس در استرالیا؛ و دکتر یاسر دری، استادیار مِیو کلینیک آمریکا.
امیدواریم که شما را در جمع قرار داشته باشیم.